Jullie weten dat ik jaren geleden een kamerplant -gekregen van Sommeke- in de tuin had gezet toen hij er binnen geen zin meer in had, en tot mijn verbazing en blijdschap sloeg hij aan en groeide nog lang en gelukkig. Zelfs een nachtvorst kan hem niet deren, deze Fatsia japonica. Zie hem daar gelukkig staan te wezen in de border,

Ik heb er een rood pijltje bijgezet, want ja, de kennis van planten gaat bij sommige mensen niet verder dan drie groepen, gras, plant en boom.

In het tuincentrum hoorde ik een man van in de dertig aan een bijna gepensioneerde medewerkster vragen of ze die planten met bloemetjes nog hadden, en hij wees naar kniehoogte om aan te duiden welke hij bedoelde. “Met blaadjes”, vulde hij aan hij ter verduidelijking. Kleur bloem? Geen idee. Kleur blad? “Zijn niet alle blaadjes groen?”, antwoordde hij, de verkoopster met een blik aankijken alsof ze nou niet moeilijk moest gaan doen. “Had de bloem een geur?”, probeerde ze nog, en weer haalde hij zijn schouders op. “Weet ik veel, ik ga niet ruiken aan bloemen, ik ben geen wijf.”, sprak hij en probeerde er een beetje macho bij te staan.
“Nou meneer, ik zou het dan ook niet weten, maar kijk gerust rond, er staan hier genoeg kniehoge bloeiende planten, en misschien herkent u de plant als u hem ziet”, en ze ging verder met uitgebloeide bloemen verwijderen.

Wat later stond ik bij de kassa en zag hem aan komen lopen met een paar viooltjes in zijn karretje, “Gevonden”, klonk het triomfantelijk uit zijn mond tegen de medewerkster die net langsliep, en ze keek van de plantjes naar hem en schudde vermakelijk kijkend haar hoofd heen en weer. “Niet bepaald kniehoge planten hè meneer,” zei ze, “maar fijn dat u vond wat u zocht”, en liep lachend door. Ik denk dat de man in het karretje kijkend nog steeds niet inzag dat ze niet kniehoog waren, misschien pas later als hij ze op de grond zou zetten?

De vensterbank waar de plantenstellage staat

begon er morsig uit te zien, soms schoot er een beetje water naast de pot met gieten, en de afgevallen blaadjes haalde ik ook niet dagelijks weg, en opeens voelde ik de drang om hier te gaan schoonmaken, gewoon doen. Alle planten opzij en poetsen maar

Fay was buiten aan het spelen met blaadjes en sprong opeens voor het raam en probeerde de poetsdoek te pakken te krijgen, ik schrok me een hoedje.😂

Even een filmpje maken, gelukkig was ze het jagen nog niet beu

Toen alles weer op zijn plek stond,

en de kamer gestofzuigd en gedweild was, kwam Jon die de hele tijd op de gele stoel was blijven liggen gezellig bij mij op schoot, het breiwerk moest maar even wachten, quality time met Jon was belangrijker.

Oh wacht, ik had het verhaal van de Fatsia waar ik dit blogje mee begon nog niet afgemaakt.
Toen hij in oktober een dikke knop liet zien dacht ik dat dit de aanzet was voor het nieuwe blad voor volgend voorjaar,

maar er kwam een stengel uit, heel apart dat de geurloze bloemknopjes bovenaan als eerste open gingen

Ze waren binnen een week allemaal open en nog voordat ik er een foto van kon maken was het steeltje eraf gevallen

en begonnen de andere bloemknoppen te groeien, heel bijzonder

En kijk nou toch wat mooi, het lijken wel mini alliums(sierui) en aangezien ik wel mijn neus boven bijna alles houd om er aan te ruiken, viel een subtiele geur van honing me op, en met mij de vele insecten.

Elke dag zag ik meer bloemen open staan, en zo ziet het er nu al sinds vier dagen uit, schitterend

Toen ik zondag in de tuin bezig was rook ik opeens de citroengeur van de struikkamperfoelie, welkom lekker luchtje in de tuin! Dat een enkel bloempje al zo kan opvallen.

De struik zit vooralsnog vol met dichte bloemknoppen, ik plukte een geopend bloempje af om er binnen ook even van te genieten,

en stak hem haast in de neus van Evelien die een weekendje bij ons was, even lekker bijpraten. Ze slaapt met oordopjes in, niet vanwege de herrie ‘s nachts maar vanwege het ontbreken ervan. Het is zo stil bij ons dat ze daar niet van kan slapen 😴

Ze liet een foto zien van de kaart die ze van Tim en Yvonne had gekregen, met de vraag of zij samen met Suzanne getuige Lees verder →

Spannend hoor dat we binnenkort ons eerste kleinkindje krijgen, morgen is Yvonne al 37 weken zwanger 🤰 Ik droomde vannacht over rompertjes 😂, dat komt vast omdat ik gisteren en eergisteren mijn tijdschriften heb nagekeken op babykleren, en kon alleen maar leuke breipatroon in de kleinste maten vinden. En in de winkel kon ik ook niks vinden. Ja, een kinderpatronenblad met één broekje en lomp uitziend jurkje (vanwege veel te stijve stof) maat 56/62, maar dan komt de krent om het hoekje kijken: €12,- voor twee patroontjes waarvan er eentje niet echt is wat ik zoek, echt niet! Het kleintje zal echt niks te kort komen, maar het naaien van baby-/kinderkleren vind ik gewoon zo leuk. Ik moest toen ik dit een tijdje geleden zei wel beloven dat ik geen reflecterende strips zou gebruiken , want daar hebben onze kinderen haast een complex aan over gehouden, al hun jasjes hadden opgestikte reflecterende biaisband aan de onderkant/achterkant, ik had ze in alle kleuren gekocht op de markt (en heb er nog steeds stukjes van ☺️).
Oh wacht, ik heb patronenboekjes van Lutterloh waar vast wel basics voor babies in staan, als dit blogje klaar is vlieg ik snel naar boven om het te zoeken.

Nog iets te zien als je naar boven kijkt, heerlijke zoete druiven, de vogels hebben ze ook al ontdekt, nou ja, er hangt genoeg voor iedereen.

Puk en Sherlock testen donderdag de gootjes uit naast het gras, het had nog niet geregend sinds ik ze had gegraven, de grond was dus lekker droog

En terwijl ik de was van de lijnen haal, houden de jonkies me in de gaten

Drie uur later begon het te regen, de eerste bui was gelijk een enorme stortbui, en ik was heel benieuwd of er al wat te zien was vanuit het keukenraam, en jawel, het water stroomde al via de regenpijp de geul in.

We hadden regenbui na regenbui, de schuifpui moest helemaal dicht, want het regende in langs het geïmproviseerde kattenflapje, en Fay was de enige die niet naar binnen wilde komen, dus besloot het trio -toen ik in een laatste poging Fay binnen te krijgen de pui een stukje opende en haar naam riep- om dan ook weer naar buiten te gaan. Ze schoten langs me heen, een sprintje trekkend door de regen, en zie ze eens zitten. Jon wilde er niet bij zitten en dook onder de bank.

Toen het even droog was kwam Jon naar binnen, maar de andere drie hadden het veel te gezellig

Toen het was gestopt met regen liep ik even naar buiten om iets in de container te stoppen en toen ik langs de klimop liep en nat werd, besloot ik deze gelijk te snoeien. Klimop snoeien gaat het fijnste als het nat is, want dan heb je veel minder last van opstuivend stof. Nog geen half uur later was ik aan de voorkant helemaal nat (leuk shirtje hè, zelf gemaakt een week of drie geleden)

en de klimop gekortwiekt

Ik ruimde de klimopknipsels op en tijdens het aanvegen van het pad verwijderde ik ook gelijk alle onkruiden van tussen de stenen, toen ik zag dat ik haast moest maken, de lucht begon er heel snel heel dreigend uit te zien, en ik was net op tijd klaar

Vanaf de bovenverdieping had ik een mooi uitzicht
Wow, hier kan ik ook uren naar kijken

Jon gelooft het wel, hij hoeft niet zonodig bij het raam te zitten, in de boekenkast vind hij het wel zo veilig.

Snel via het keukenraam kijken of de afvoer nog steeds goed doorloopt, met mijn mobieltje buiten het raam houdend, is dit maar een kort filmpje

Twee uur later en weer net na een korte hevige bui stroomt het water nog steeds de tuin in, keurig via het geultje dat hier bijna overloopt

En het hoekje om

Ik denk dat ik het geultje nog wat dieper moet maken vanaf de grote pol gras richting de achterkant van de tuin, het lijkt meer te stuwen richting de grote pol, en kan niet makkelijk verder doorstromen, alsof het een heuveltje op moet. Met een de tuin zit je nooit om werk verlegen 😅

Mooie kleuren in de tuin, de grasaren links lijken het ene moment goud van kleur en later zilver, ze ritselen in de wind, een genot om naar te kijken. Nog even en de herfstasters helemaal rechts in beeld zullen in bloei staan. 

De trostomaatjes doen het heel goed, ze kregen voldoende vocht en geregeld voeding en ze smaken heerlijk, ik eet elke dag toch wel een stuk of tien, minstens, en ze blijven komen.

volgend jaar zal ik wel minder planten in de kuip zetten, vijf is wat teveel van het goede.

Net als de zonnebloemen, vergeten te verplanten, maar ook deze doen het goed het met twee maal dagelijks water en wekelijks voeding geven, ook al zijn de bloemen niet erg groot. Ik redde het net met twee grote regentonnen voor de kuipplanten, en nu zitten ze weer tjokvol, fijn hoor.

In de voortuin groeien de geraniums alsof er geen droogte was, maar ze staan wel in de schaduw van de Japanse kers en dat zal wel schelen, ook al was de grond gortdroog

Kikkertje nummer zoveel is gisteren gered van een wisse dood, gelukkig valt het op als er katten gebiologeerd naar het gras kijken, en ze hebben het niet eens in de gaten dat ik het beestje weg pak en in de vijver loslaat, ze blijven zoeken op het gras.

Even overleg wie waar gaat zoeken

En verspreiden maar

Later zag ik ze naast elkaar op de tuinbank liggen, knus tegen elkaar aan, dan smelt je hart hoor, ze kunnen het (alle vier) zo goed met elkaar vinden. Soms is Sherlock de jonkies kwijt, laatst liep hij om zich heen kijkend door de kamer en keuken, ik volgde hem en zag dat hij bij het trapgat naar boven kijkend heel zielig stond te miauwen. Opeens hoorde ik Puk vanuit de woonkamer miauwend aan komen rennen met Fay achter hem aan, Sherlock rende ze dolgelukkig tegemoet en na mekaar te hebben begroet schoven ze aan aan het buffet.

Nu de buren weer thuis zijn zien we hun kat niet meer aan onze deur, ook de egel blijft nu weg, het voer zal wel lekkerder zijn wat ze bij de buren geven. De buurman zei dat ze hun kat om het jaar bij de dierenarts onder sedatie laten scheren, omdat een andere manier van vachtverzorging niet mogelijk is. Hij is nooit lief geweest, klitten of geen klitten in de vacht, en is ook niet binnen te houden bij de andere katten.

Ik stond een tijdje geleden ‘s morgens vroeg na het aan de straat zetten van de huisvuilcontainer met de overbuuf van onze buren te praten, ze vertelde last te hebben van de vele katten van haar achterburen, ze gebruiken hun voor- en achtertuin als wc, de drollen liggen overal. Ik zei dat ik het vreselijk vond voor haar, en zei dat ik blij was dat onze katten ‘s nachts binnen zijn en het ‘s morgens gewoon bij ons in de groentetuin doen, Fay doet het trouwens nog bijna elke dag binnen op de bak.

En vanuit mijn ooghoek zie ik opeens Jon op zijn hurkjes zitten in haar tuin, hij draait zich om, ruikt even aan de grond, gooit er een pootje vol grond overheen en loopt grijnzend vlak langs ons naar huis terug. “Wel potjandriedubbeltjesnogeensaantoezeg, heeft hij daar nou net wat gedaan? Ik schaam me dood!” De overbuuf haalde haar schouders op, “We gaan de tuin binnenkort toch veranderen, en dan is het hopelijk gedaan met de overlast,” zei ze gelaten, ze stapte op haar fiets en na een vriendelijke groet reed ze de straat uit. 

Ik liep naar huis en kwam terug, gewapend met een afvalzakje, poepschepje en een bladhark, want ik schaamde me rot. Tussen de paar struiken in hun voortuin lag het inderdaad bezaaid met opgedroogde drollen, duidelijk van katten die hun drol niet begraven, en ik keek eerst waar Jon net had gezeten, het enige plekje waar de grond een beetje los lag. De grond onder het hoopje zand was vochtig, geen drol te bekennen, oef. Maar toch trok ik met de bladhark alle losse drollen naar de kant en schepte ze op in het zakje, een mooi aangeharkte voortuin achterlatend keerde ik weer naar huis alwaar ik alle drollen in een diep gat begroef. 

De sappige regenbuien gepaard gaande met haast non-stop bliksem van gisteravond laat deden de tuin goed, 12 mm was er gevallen, ik keek nog even op de bovenste verdieping uit het raam of de afvoer goed doorliep, en we konden toen met een gerust hart naar bed. Heerlijk, het geluid van kletterend water tegen het raam, ik droomde van het doorspoelen van wc’s, en werd wakker met een blaas die bijna op klappen stond.

Twee weken geleden had ik een geul van 10 cm breed en 5 cm diep gegraven vanaf de regenpijp weg van het huis, want tijdens een flinke bui stroomde het water van uit de pijp toch weer terug naar het pad tegen het huis. Van het uiteinde van de pijp naar het gras

en langs het gras tot aan de hoek, de grond was hier erg hard het hoekje om, en gravend vanaf de pol lampenpoetsersgras kwam ik niet diep genoeg naar mijn zin

Tijdens de regenbui van maandagavond checkte ik of de geul functioneel was, en zag tot mijn vreugde dat hij tot de rand toe gevuld was met water. Dinsdagochtend verving ik de ene 90° bocht onderaan de regenpijp door twee 45°bochten, zodat het water wat sneller zou doorstromen. Jammer dat ze de koppelstukken niet in het wit hebben, net als de resterende pijp.

De grond in de ondiepe geul was nu goed doorweekt en ik kon hem nu zonder moeite verder uitdiepen en iets breder maken.

Fay rende de hele tijd als een malle heen en weer, het begon al te schemeren en dan krijgt ze het altijd op haar heupjes. 

Het wachten is op weer een mals buitje, kom maar op.

29 Augustus was ik aan de poets bij zoon en bijna-schoondochter die na twee nachten ziekenhuisverblijf weer naar huis mocht, zolang ze zich niet maar niet inspande; ze waren allebei thuis, maar tegen de middag gingen ze even naar het ziekenhuis omdat Yvonne hoofdpijn had en het niet vertrouwde, en helaas moest ze weer blijven. Deze keer voor minstens een week, en ze hoopten de zwangerschap tot 37 weken vol te maken.

Ik was sneller klaar met schoonmaken dan de week ervoor en maakte na de lunch hun stoep en terras onkruidvrij, geen before and after foto’s, alleen maar after. Gelijk de klimop die tot ver over de bestrating groeide terug gesnoeid, het knapte er lekker van op.

De katten kwamen geregeld kijken waar ik mee speelde, en toen ik opruimde was het even zoeken waar ze zaten om ze weer naar binnen te krijgen, dit ging gelukkig zonder problemen.

De volgende dag was ik behoorlijk stijf, maar dankzij de fitness die dag was ik woensdagochtend weer lekker soepel. Zo erg zelfs dat het mij een goed idee leek om nu ook mijn jongste dochter te verrassen met een onkruidvrij stoep en oprit.

De laatste keer dat ik er was kon het wel een krabbertje gebruiken, en mochten ze dit zelf al hebben gedaan, dan zou ik doorrijden naar het huis van mijn net overleden zwager, want zijn voortuin en pad waren de laatste keer dat ik het zag zwaar overwoekerd. René was er eentje van zelluf doen, ook al kon hij niet bukken of omkijken zonder om te vallen. (Ik had mijn hulp vorig jaar al eens aangeboden)

In de voegen van de bestrating bij Suzanne groeide een naar onkruid Varkensgras (lijkt niet op gras) dat uitwaaiert over alle stenen en groeit als een malle, maar dankzij een geweldige krabber koste het me niet zoveel kracht om het schoon te krijgen, alleen trok ik de grens bij de goot naast de stoep; dat is werk voor de gemeente.
Het was warm en zonnig, en ik stond de hele tijd voorover gebogen (met gebogen benen) met de zon op mijn rug, had mezelf van te voren flink ingesmeerd met zonnebrandcreme, dus na 2,5 uur van hard doorwerken zat ik onder vastgeplakte stof, zand en zweet. Maar het zag er keurig uit (de bestrating), op een verdwaald stukje onkruid na, helemaal happy.

Bij het perkje waar de gele bloemen te zien zijn was ik begonnen met onkruid tussen de vaste planten weg te trekken, maar stopte al snel, anders was ik er nog minstens een uur zoet mee. Suzanne was blij verrast, ik kreeg een appje met de vraag of ik langs was geweest, dat was nog eens mooi thuiskomen.

De stoep van de buren aan de ene kant zat ook vol met varkensgras, maar aan de andere kant was geen sprietje te bekennen, navraag leerde dat ze het met gif spuiten. Daar doen we niet aan mee.

Ik was om kwart over een weer thuis, en na een snelle douche en lunch kon ik na even gezeten te hebben maar met moeite opstaan, zo stijf weer, en ik voelde mijn knie, oei. Manlief sprak me bezorgd toe: “Doe nou niet teveel, denk je wel een beetje aan jezelf meisje?” . Ik zei blij te zijn dat Evelien een balkon heeft en geen tuin, want anders had ik me bezwaard gevoeld dat ik bij haar nog niet had geholpen. De rest van die week heb ik geen tuinwerk meer gedaan, vrijdag was ik alweer vrij van pijntjes, ook al was een uur fietsen en twee uur lopen in de stad zaterdag wel weer teveel van het goede, maar het maakte mijn hoofd wel lekker leeg. Lastig hoor, matigen, het is bij mij vaak alles of niets. Laatst zag ik onderstaande tekst, past wel bij mij

Puk zit graag bij mij in de buurt, hij springt nu vaak naast me, ook als hij gewoon langs loopt en ik klop op de poef, en zeg:  “kom maar Puk”, dan springt hij er gelijk op (meestal) en geniet van de aaitjes en kroeltjes en geeft dan stevige kopjes tegen mijn hand. 

En opeens kwam hij zelfs heel even bij mij op schoot, oeh geweldig 😻

uiteraard kwam dit omdat hij zijn fluffy knuffeldekentje herkende en helemaal zen werd

We maken er nog wel een schootkat van, zo eentje die blijft vasthouden aan de benen tot de zwaartekracht een van beide partijen teveel wordt. Bedenk me nu dat ik nog steeds nieuwe schootquiltjes moet maken die wat dikker zijn, want Jon gaat er echt voor als hij op schoot zit te kneden en te masseren, hij gaat door tot op het bot.

Jon wilde gisteren via ons slaapkamerraam naar buiten toen ik door het open raam het resultaat van mijn snoeiwerk van de avond tevoren stond te bewonderen. Om 20.30 was ik begonnen, het plan was om alleen maar de zijkant van de ligusterheg  te snoeien met de hand heggenschaar, maar het ging zo lekker dat ik beide zijkanten én de top af kreeg, niet perfect maar wel klaar. Een beetje free flow zullen we maar zeggen. Ik voelde het gisteren wel in mijn linker pols, maar no pain no gain zullen we maar denken.
Steekt Jon daar nou zijn tong naar me uit?

Al dat opgedroogd blad was al deels gecomposteerd en moest echt weg voordat het bij de volgende hoosbui die toch ooit nog zal komen de afvoer zou verstoppen. En de ramen zagen er ook niet uit, deze waren voor het laatst gelapt toen de schilder het deed, een jaar of zes geleden gok ik.

Met een keukentrap binnen bij het raam en een hoge trap buiten en alle benodigdheden op de vensterbank zette ik eerst de emmer op het plat dak. Ik kreeg mijn ene been over de vensterbank zij het met enige moeite, ik ben niet meer zo lenig en slank als de laatste keer dat ik dit deed, en toen was het een kwestie van de zwaartekracht zijn werk laten doen in combinatie met de juiste kant op hellen, vastgrijpend aan de ladder en de vensterbank om niet te vallen, en toen stond ik buiten, terug naar binnen raken was van een latere zorg.
Manlief gaf de spullen aan en ging toen naar zijn werkkamer, genoeg opwinding voor even, en ik ging aan de slag. Eerst de vloer schoongeveegd voor zover dat ging,

met een stoffer de ramen en vensterbanken ontstoft, blad en steentjes in een zak gedaan en samen met de takjes naar beneden gegooid, om vervolgens met het natte werk te beginnen

En daarna goed schoongemaakt en gelapt, de ramen lachten me al blinkend toe

Je kan van de vensterbanken eten, ware het niet dat het zo’n klus is om naar buiten te gaan

Naar binnen klauteren was even een dingetje, ik dook wel zo door het raamkozijn, maar zag niet waar ik mijn voet op de trap kon zetten, daar mijn bovenlijf buiten en mijn achterwerk al binnen was. Gelukkig was manlief er om te helpen met aanwijzingen. Pfff, een balkondeur was hier wel handig geweest.
Alles opruimen, en toen was ik klaar, nog even een foto vanaf de voorkant, oeh dat glimt mooi 🤩 en dan wat drinken en afkoelen onder het genot van een filmpje of zo voordat ik aan het avondeten moest beginnen.

Vanuit mijn luie stoel met een kopje koffie in de ene en een speculaasje in de andere hand had ik geen zicht op kwetterende vogeltjes bij het vogelbadje; de schaal voor €2,- een paar dagen geleden gekocht bij de Kringloopwinkel, en de voor planten onhandige hoge pot die al jaren op zijn kop als bijzettafel naast de schommelbank als dienst doet , stond weer omgekeerd, en met de schaal in de holte maakte ik zaterdag zo een veilig vogelbadje waar de katten niet zomaar met hun bekje wagenwijd open badderende vogeltjes kunnen vangen.

Uit de lage schaal drinken de katten en de egeltjes, ik ververs het water elke morgen voor de katten, want de egels gaan er ook in pootje baden, en zulks.

Maar omdat ik tijdens het bijkomen van het ramen lappen er geen zicht op had -we zijn weer terug bij het hoge vogelbadje- omdat een tuinstoel en het hoge citroengras ervoor stonden, liep ik even naar buiten om ze te verplaatsen. Altijd gezellig met de katten er bij, even wat kattenkruid op het gras gestrooid voor nog meer plezier

Mijn oog viel op de over het pad groeiende maagdenpalm, heel veel onkruid ook tegen het huis en voordat ik wist stond ik al op zijn kop te trekken, knippen en vegen, Jon stond op de uitkijk en zorgde dat ik niet gestoord werd

Dat is serieus werk, gelukkig heeft hij vanaf de gestapelde rubberen tegels die vroeger onder het speeltoestel lagen een goed overzicht, en zo onder de Viburnum zit hij ook nog lekker in de schaduw

Met de graskantschaar kon ik alles mooi binnen de lijnen afknippen, het knapt er van op

Maar wacht, er is nog meer om het hoekje, waar de twee grote tegels links en rechts van de smalle tegel door wortels omhoog worden gedrukt, je ziet het ook aan de brede kieren naast de smalle tegel, hier moet ik iets aan doen tzt, niet moeilijk maar misschien wel zwaar. Tegels er uit wippen, wortel wegzagen, grond egaliseren en aanstampen, tegels terug leggen, klaar. Als je het zo zegt is het een klusje van niks.

Ik wil ook de regenpijp van het hemelwater riool afkoppelen en de tuin in laten lopen, ongeveer een meter van de muur af zodat het verder de tuin in loopt en niet naar het huis.

Knippen, krabben, trekken, vegen, ik ben bijna klaar,

het paadje loopt onder de poort door naar de voortuin, maar ik ben gestopt bij de poort, want het was al lang etenstijd en ik had nog niks gedaan in de keuken 😱

Tijdens het opruimen viel de zon achter de hangplant, het lijkt wel of hij in brand staat, zo mooi. Hij heet Vaderskant in de volksmond, Tradescantia zebrina is de deftige naam.  Dit is een kamerplant bij ons, maar waar hij in het wild buiten groeit is het een vreselijke woekeraar als bodembedekker. Gelukkig kan hij niet tegen nachtvorst.

Na het eten nog even naar buiten, genieten van de tuin met de katten, ik had de tuinslang voor het eten eerst bij de vijver gelegd om deze weer te vullen, en daarna in druppelstand bij de vijg gelegd opdat deze niet het loodje legt. Ik weet het, we moeten zuinig zijn met ons drinkwater, maar dit doe ik niet dagelijks.