Nog twee nachtjes slapen en dan kunnen we met familie, vrienden en kennissen in het uitvaartcentrum mijn lief herdenken tijdens het allerlaatste afscheid. Wat was het een drukke week, gelukkig had de uitvaartverzorger alles wat we moesten regelen in een agenda op de website van Dela gezet. Tim schreef de inleiding voor de uitvaart verzorger, en we schreven elk onze eigen toespraak en deelden deze met elkaar zodat we niet in herhaling zouden vallen. De gemene deler was hoeveel we van hem hielden en hoeveel we nu al hem missen. Aangevuld met een grappige of lieve anekdote, we hebben allemaal zo ons eigen speciale herinnering.
We zochten vrijdag samen foto’s uit voor de slideshows tussen de toespraken door, walk down memory Lane, maar ook lachen om de ouderwetse kapsels van familieleden van vroeger toen Perry nog een kind was. 

Deze foto hebben we voor de rouwkaart uitgezocht, genomen toen hij nog niet ziek was, en deze komt ook op de kist te staan. Het was schrikken en huilen toen we de kaart via de post ontvingen en openmaakten, zo confronterend. Maar het is wel een hele mooie foto met die kuiltjes in zijn wangen, en manlief kijkt nu vanaf de kast naar ons, en ziet dat we elke dag allemaal samen zijn, samen huilen, samen troosten, lachen en werken.

Zaterdag en zondag waren Evelien en ik alleen thuis, zodat we allemaal even op adem konden komen, even rust om ons heen. Ik haalde ‘s morgens een frisse neus in de tuin, na een lichte nachtvorst lag de tuin er sprookjesachtig bij.

Jon legt elke morgen een knuffeltje op de stoel van Perry, dit trof ik zondagochtend aan

Zijn eekhoorntje 😢

Hij heeft het er heel moeilijk mee, hij heeft zich door de stress op zijn achterpoten kaalgeplukt en de huid gaat er nu kapot; hij krijgt nu weer een half tabletje prednison ipv een kwart.

Gisteren stond de rouwadvertentie in de BNdeStem, ook weer slikken. Maar wel fijn dat de mensen die geen kaart hebben ontvangen ook op de hoogte zijn. We worden ondertussen bedolven onder de condoleance kaarten, velen schrijven lieve woorden van troost er nog bij, of een mooie herinnering bij die ze van Perry hebben. Het doet ons zo goed.

Sophietje kwam gisteren ook weer mee met haar papa en mama, ik kreeg een dikke knuffel van haar voordat ze de kamer in liep. Ze zag dat het bed van opa weg was, en toen ze later voor haar middagdutje naar boven werd gebracht, wilde ze eerst boven op de slaapkamer van oma en opa kijken of opa misschien daar in bed lag. Toen ze de bedden leeg aantrof trok ze de conclusie dat opa zich vast had verstopt, en ging toen zonder morren slapen.

Evelien moest gisteren in het ziekenhuis geopereerd worden, een poliklinische ingreep aan haar neus en aan haar kaakholtes; dit zou daags voor kerstmis gebeurd zijn maar ze wilde de laatste kerst met haar vader fit meemaken. Dus gistermorgen vroeg reed ze zelf naar het ziekenhuis, en om 13.00 uur mocht ze alweer opgehaald worden. Tim en ik reden samen, zodat Tim met haar auto (zijn eerste auto) terug kon rijden. De operatie was goed verlopen en ze had er op de neus tampons na weinig last van. Na een slechte nachtrust werden de neustampons vanmorgen op de polikliniek verwijderd. Ze is vroeg in bed gedoken vanavond, ze voelde zich licht in het hoofd en was hondsmoe maar wel erg opgelucht. Ze heeft sinds jaren opeens weer haar geur zin terug, en het eten smaakte opeens ook zo goed. 

Vanmiddag heeft ze samen met Suzanne aan de slideshows gewerkt, Suzanne heeft hier ervaring mee en het was ook zo gepiept, en toen ik mijn toespraak af kreeg terwijl Evelien Suzanne naar huis bracht, kon Tim -die het draaiboek van de dienst had gemaakt- alles gelijk doorsturen naar de uitvaartverzorger. Het geeft rust, nergens meer aan te moeten denken, proberen uit te rusten voor de grote dag.

Mag ik jullie ook namens mijn kinderen allemaal hartelijk bedanken voor de lieve reacties onder mijn blogjes; de vele lieve berichtjes, de gedichtjes, de kaarten die we via de post kregen, jullie medeleven is hartverwarmend en geeft zoveel troost. Dank jullie wel 😘

Donderdag ochtend is mijn lieve Perry om 11.20 overleden, het onvermijdelijke is geschied. Het verdriet is immens maar dragelijk omdat we als gezin zo hecht en lief zijn voor elkaar. ❤️
Zo willen we hem herinneren

We werden om 03.00 al door de nachtzuster gewekt want ze vond hem wel erg hard achteruit gaan, Suzanne werd door haar lief snel naar ons gebracht, en zo zaten we samen naast Perry. We haalden herinneringen op, “weet je nog toen papa…”, we lachten samen en vertelden over de vakanties, de spelletjes, zijn muziek, het altijd brengen en ophalen van de kinderen tijdens uitgaansavonden of aan het eind van werktijden van Suzanne toen ze in een bar werkte. Hij was zelfs ‘s avonds laat helemaal naar Essen in Duitsland gereden toen Suzanne terugreizend  na een vakantie met de trein geen directe aansluiting meer had naar huis. Of toen hij midden in de nacht Evelien ophaalde uit Amsterdam toen er brand was uitgebroken in de kringloopwinkel naast haar flat en ze allemaal er uit moesten. We vertelden deze verhalen tegen mekaar in de hoop dat Perry het misschien nog zou horen, dat hij zich niet alleen zou voelen, dat onze liefde voor hem nog voelbaar was.

Om 5 uur leek hij sinds het afgelopen uur niet harder achteruit te zijn gegaan, en waagden Evelien en ik het erop om te proberen wat te gaan slapen, Tim en Suzanne bleven er bij, samen met de nachtzuster Doortje. Wat een schat was dat, ik liet mijn kinderen met een gerust hart achter bij haar. Voor mijn gevoel had ik amper geslapen toen ik wakker werd van de voordeur die zachtjes werd dichtgetrokken, Doortje ging naar huis; ik kleedde me aan en ging weer naar beneden. Even later kwam Evelien ook naar beneden en toen ging Tim naar bed, en een half uur later ging Suzanne naar boven.
Rond 10 uur zoiets kwamen ze weer naar beneden, even snel wat eten om weer gelijk bij hun vader te zitten. Zijn ademhalingen werden steeds onregelmatiger, de pauzes steeds langer, en om 11.20 blies hij zijn laatste adem uit. We bleven eerst stil erbij zitten, is dit echt zijn laatste adem of is dit weer een pauze, maar ik voelde geen hartslag meer, en zijn gelaatskleur begon al grauwer te worden. Wat een verdriet. En toen waren Evelien en ik opeens weer in functie, zo gek, Evelien duwde zijn mond dicht en legde een opgerolde handdoek onder zijn kin terwijl ik het hoofd van mijn lief recht hield. Het hospice-team en de huisarts werden gebeld, en terwijl Perry nog warm aanvoelde hebben we hem nog voor de laatste keer geknuffeld. 

Het was stil in de kamer, we hoorden nu alleen nog maar het geronk en geblaas van het antidecubitusmatras tijdens het vullen en legen van de kussentjes. Als je de stekker eruit haalde zou het bedieningspaneel en tevens motor gaan piepen, en dat wilden we niet. Dan maar dat geluid.
De huisarts kwam, condoleerde ons pas nadat hij de dood had vastgesteld, en vulde aan de keukentafel waar we allemaal aanschoven alle papieren in, en lichtte de uitvaartondernemer in. 
De huisarts is een hele lieve man met een stem die me aan Rudolf van 24kitchen deed denken, zo aan het einde van een zin gaat zijn stem ook een beetje omhoog. Nu was niet de tijd of het moment om dat ook tegen hem te zeggen, dit zou een beetje raar zijn, net als dat ik hier aan moest denken terwijl ik bij haast elke keer als ik hem moest antwoorden vol schoot. Onderwijl was de verpleegkundige in de woonkamer bezig bij mijn lief, infusen verwijderen en zo. 

Ferry en Yvonne kwamen ook gelijk, en er werden broodjes bezorgd die we halverwege de ochtend hadden besteld, want ik was vergeten brood te bakken. Het was heel vreemd, maar vanaf het moment dat mijn lief was overleden bleven we in de keuken zitten tot de uitvaartondernemer kwam.  Ik liep wel af en toe nog de woonkamer in om te kijken of het wel echt waar was, maar hij zag er zo grauw en onnatuurlijk uit, zo wilde ik hem niet herinneren. Ik wilde hem ook niet aanraken, mijn hart zou breken als ik voelde hoe koud hij zou zijn  

twee medewerkers van de uitvaartonderneming kwamen met een grote zilveren minivan, Tim had even tevoren zijn auto van de plek gehaald en liep buiten met een jas aan vanwege de kou al ijsberend de lege parkeerplaats te bewaken. Twee hele vriendelijke mensen stapten uit, heel formeel condoleerden ze ons, en vroegen vriendelijk of we misschien de behoefte hadden om bij het verplaatsten van het lichaam van onze dierbare op de brancard aanwezig te zijn, of misschien zelfs mee te helpen.

Tim was de enige die het wilde zien nadat ze het bed een kwart slag hadden gedraaid, maar toen ik in de keuken stond en Tim vlak naast de keukendeur huilend in de woonkamer zag staan, ben ik snel naar hem toe gelopen, dit moest hij niet alleen doen. Ik stond Tim eerst te troosten met mijn rug naar het bed, en toen het weer ging en ik me omdraaide, bleken we niets te zien van het overzetten op de brancard, omdat we tegen het voeteneinde van het omhoog gezette bed en het dekbed aankeken. Gelukkig maar. Ze deden het heel rustig en netjes, het lichaam toedekken met een laken, toen de brancardzak eroverheen dichtmakend, en hier overheen ging nog een dikke hoes die de contouren van het lichaam van mijn lief bedekte. Ze reden de brancard de gang in en vroegen ons mee te lopen tot aan de wagen ter afscheid, de laatste keer dat mijn lieverd de deur uit ging, oh wat moest ik huilen toen dat tot me doordrong. De medewerkers maakten voordat ze de achterklep sloten nog een buiging, dit gaf het zo’n lading dat ik weer moest huilen, en zag door mijn tranen de wagen de straat uitrijden, dag lieverd.

Yvonne ging daarna naar huis want ze moest Sophietje ophalen bij de opvang, en Suzanne en Ferry gingen wat later ook naar huis. Suzanne liep al de hele dag in haar pyjama (wat er overigens niet als een pyjama uitzag) en pantoffels. Tim bleef nog en ging na het eten naar huis. Evelien en Tim hadden sushi besteld voor ons drieën, en terwijl we zaten te wachten op het eten pakte Evelien sterke pijnstillers voor Tim. Hij voelde een migraine opkomen, hij zag al bijna niks meer vanwege de vlekjes en wist uit ervaring dat als hij in dit stadium de juiste pijnstillers nam, de hoofdpijn niet zou doorzetten. En gelukkig was dit ook zo. De sushi liet zich wonder boven wonder smaken, ook bij mij, en toen Tim weg was probeerden Evelien en ik ons ook wat te ontspannen.

ik wilde alvast de adressen voor de rouwkaarten zoeken op de pc van manlief, ik had er wel veel in een boekje, maar wist dat hij ze in een excel bestand had gezet, maar waar te zoeken. Ik werd er een beetje radeloos van, Evelien zei dat ze het de volgende ochtend wel zou doen, de Dela medewerker zou pas rond half elf komen, en dan waren Tim en Suzanne er ook weer. Ze adviseerde me vroeg naar bed te gaan, en om half tien ging ik naar boven. Jon had zich de hele avond amper laten zien, hij lag op een kussentje op de grond in het hoekje naast de kattentoren te slapen, Sherlock en Fay wilden al vroeg op de avond garage in. Ze waren net als hun baasjes van slag, ik heb het idee dat Jon er meer last van heeft dan de andere twee. 

Na een korte nacht werd ik al om 7 uur wakker, ik hield het nog een half uur uit en toen moest ik er uit, ik voelde me onrustig. Het douchen was fijn, net als schone kleren aantrekken, en vooruit, ook een lekker luchtje, eentje die Perry zo lekker vond ruiken, Miss Dior. Het voelde zo raar aan om beneden te zijn zonder voor manlief te kunnen zorgen, het was zo stil in de kamer. Jon begroette me met dikke kopjes, dook gulzig op de verse droge brokjes die ik in de bakjes deed, en ik liet Sherlock en Fay uit de garage. Sherlock liep gelijk naar de keuken, Fay wilde eerst nog gekroeld worden en ging er lekker voor liggen. Het voelde goed aan, deze ochtendroutine, en ik liep achter Fay aan door de keuken naar de schuifpui. Ze renden naar buiten, maar Jon bleef binnen en snuffelde de woonkamer af, keek op het lege bed, waar ook geen matras meer op lag; deze hadden Evelien en ik de vorige avond leeg laten lopen en opgerold. Medipoint zou deze middag alle spullen die we bij hun hadden geleend ophalen, en dan zou deze kant van de woonkamer geen ziekenkamer meer zijn. 

De medewerker van Dela kwam, en samen met de kinderen werd alles doorgenomen, welke dag, welke kaart, welke tekst, hoeveel mensen werden er verwacht, hoe lang moest de dienst duren en hoe lang de samenkomst met condoleren er na, koffie en thee met ? De avond voor de uitvaart kunnen mensen nog afscheid nemen van Perry, en dan ook nog condoleren en krijgen koffie of thee, maar dan zonder iets erbij. Gelukkig had Perry ook wel iets ingevuld van wensen, zelfs een voorkeur voor bloemen opgegeven, 😊  de muziek mochten we zelf uitkiezen. De Dela meneer wilde de adressen vanavond nog hebben of uiterlijk morgenochtend vroeg, de foto’s voor de slide show en muziek konden we na het weekend inleveren (via website of e-mail). Ik was zo blij dat de kinderen erbij zaten, het is veel om te behappen als je hoofd zo vol verdriet zit.

Na de lunch (weer broodjes besteld bij Scott’s Kitchen) kwamen de Medipoint mannen, en een kwartier later reden ze alweer met volle wagen weg, en toen gingen we foto’s uitzoeken. Ik had in de kast een volle doos met mapjes en ernaast een grote stapel met nog meer mapjes vol met foto’s vanaf 1993, die ik jaren geleden in albums voor de kinderen had willen plakken,  en ook mapjes met foto’s van Perry van vroeger, en die kwamen nu heel goed van pas. Twee uur later hadden we een hele stapel foto’s klaarliggen om zondag of maandag te sorteren en in te scannen, en dan een slideshow maken. Met een zoon die ict-er is en een dochter die multi media design heeft gestudeerd moet dat wel goed komen. Tegen etenstijd zaten Evelien en ik weer samen, Evelien had de adressen gevonden en na het avondeten zette ze deze in een excel bestand, en stuurde deze gelijk naar de medewerker van Dela, hè lekker hoor, weer wat af kunnen vinken van het lijstje.

Ik wilde nog wat ontspannen bij de tv, maar mijn gedachten dwalen steeds af, wat mis ik mijn ventje

Toen ik gistermorgen aan mijn lief vroeg wat hij als ontbijt wilde eten, keek hij moeilijk bij elke suggestie, geen brood, beschuit of beschuit pap, geen pannenkoek en geen oliebol (ja gek hè, maar daar kon je hem voor wakker maken), maar toen ik “roomijs?” vroeg, klonk er een hele resolute “uuuh ja!”. We schoten allemaal in de lach, zo krachtig als zijn stem nu klonk was heerlijk om te horen, heel even voelde het als toen alles nog goed was. Met chocoladesaus? “Ja!” En slagroom? “Ja!”. En toen suggereerde Evelien ‘wit goud’ zoals we Disaronno noemen, grijnsde hij, toen hij “ja!” zei.  Ik schepte twee bolletjes ijs in een schaaltje, royaal bedekt met chocoladesaus en slagroom uit de spuitfles, en gaf het aan Tim die toen zijn vader ging helpen met eten. Het ging er goed in, niet zo gretig snel als toen hij nog alles zelf kon, maar het smaakte en hij genoot, en daar ging het om. Slokje water om de mond schoon te spoelen, en gelijk weer slapen. 

Voor het avondeten had hij zin in pannenkoeken, maar toen ik ze had gebakken en hem vroeg of hij ze al wilde eten of nog even wachten, schudde hij zijn hoofd en zuchtte, hij wilde niets meer eten begreep ik hieruit, en hij wilde na een beker karnemelk met zijn medicijnen alleen nog maar slapen. Suzanne en Ferry waren rond etenstijd langsgekomen en brachten een grote pan zalige risotto mee, iets waar haar vader een jaar geleden van had zitten smullen, maar er nu niet meer aan moest denken, arme man. Gelukkig had Suzanne niet voor niets gekookt, de pan ging schoon op. 

De nachtzuster (eentje die me niet bloot had gezien) kwam drijfnat binnen die avond, het was even hard aan het regenen, en ik gaf ze in de keuken gelijk een handdoek, onderwijl pratend over hoe het hier was gegaan vandaag. Ik trok keukenkastjes open om te laten zien waar ze theezakjes en mokken kon vinden, in de thermoskan zit kokend water, koffiekopjes staan in dit kastje, en ik legde uit hoe het koffiezetapparaat werkte. Na de “overdracht” liepen we naar het bed van manlief en ik stelde haar voor aan hem toen ik zag dat hij wakker was. Hij viel daarna weer in slaap, en ik wees ze naar de relax stoel van mij waar haar vorige collega’s in hadden gezeten. En met een gebaar naar de bank zei ik dat als ze het koud zou krijgen, ze gewoon een quilt of plaid van de bank kon pakken. En daar staat de koektrommel met lekkere chocoladekoekjes, pak maar gewoon. Ze keek me heel verbaasd aan. “Weet u dat in alle jaren dat ik nachtdiensten draai, u de eerste ben die dit allemaal aanbied?” Ik was met stomheid geslagen, hoe dan? 
Ze vroeg me of ik gewekt wilde worden als meneer me nodig had, en dat vond ik heel fijn. En om half 1 werd er op mijn slaapkamerdeur geklopt. Ik was gaan slapen met een nachtjapon aan, maar had deze na een minuut of tien alweer uitgedaan, het kreng draaide op een vervelende manier om mijn lijf als ik draaide, en ik voelde elk rimpeltje en plooitje. Dus toen ze aanklopte en zei dat meneer naar me had gevraagd, trok ik gelijk in het donker mijn nachtjapon aan, zodat ik deze lieve vrouw geen trauma bezorgde. 
Na manlief te hebben gekalmeerd ben ik weer gaan slapen, ook al duurde het wel even eer ik in slaap viel.

Vandaag kwam de scanarts, helaas was mijn lief weer minder dan de dag tevoren en kon met moeite op woorden komen. Wat het ook niet makkelijk maakte was dat deze arts meerkeuzevragen stelde, maar gelukkig mocht ik hem bijstaan en ik herhaalde de vraag maar dan per stuk, en toen lukte het antwoorden wel.
Een uur later kwam de huisarts om met mijn lief te praten, om uitleg te geven over de stand der zaken. Na toestemming voor euthanasie zou dit pas vrijdag kunnen gebeuren, maar zijn toestand was al zo slecht dat hij dan zo vreselijk zou lijden, en dat was ook niet de bedoeling, dus zou hij mijn lief in diepe slaap brengen en  houden met medicatie, zodat hij niks meer zou merken van ongemak. Twee  infuusnaaldjes onderhuids in de benen, beiden aangesloten op een eigen pompje met in elk pompje een andere medicatie., morfine en midazolam. Het was heel verdrietig om te zien hoe het door begon te dringen dat dit zijn laatste bewust meemakende dag zou zijn. 
Een lichtpuntje was dat hij Sophietje nog zag, Yvonne kwam toen Tim haar belde met het nieuws over het sederen.  Suzanne belde Ferry en zo waren we als gezin helemaal compleet bij het afscheid. Het vrolijk huppelende kleine meisje zorgde voor een luchtige noot, en ze was o zo lief toen ze ons zag huilen. 

Onnodig te melden hoe verdrietig het afscheid was met het oog op de klok, bijna zover en dan…. Tim las nog de speech voor die hij voor de uitvaart had geschreven, iets wat hij eerder al had gevraagd, en ik zag de huisarts zijn ogen afvegend de keuken induiken. Het was zo lief, zo ontroerend, met hier en daar een grappige anekdote,  zijn vader genoot hier zichtbaar van, en was ook zichtbaar ontroerd en emotioneel. Hij bedankte Tim, ook al waren vele woorden amper of niet meer te verstaan, het was als een geschenk. 
diepe diepe zucht. Terwijl ik dit schrijf ligt mijn lief al ruim vijf uur met een zware reutelende ademhaling te slapen. Ik zou het liefst zijn keel willen uitzuigen, mijn verpleegster gevoel schreeuwt dit uit, maar hij heeft hier geen last van, en blijkbaar lost het vanzelf op door de morfine.

De nachtzuster als afgelopen nacht  komt er zo aan, ik ga dan naar bed. Deze keer lig ik niet alleen, Tim ligt al boven in het bed van zijn vader. We hebben losse boxspring bedden met aparte dekbedden, weten jullie nog? Toen ik vorig jaar losse dekbedden voorstelde aan manlief keek hij me aan alsof ik een echtscheiding vroeg. Maar hij was er achteraf wel blij mee. Evelien was al vroeg naar boven gegaan, even proberen te ontprikkelen voor het slapen gaan. Ze had haar vader een bolus van de medicatie moeten geven toen hij rond half 9 opeens toch wakker begon te worden, en ze bleef heel rustig bij hem tot hij weer sliep. Ze zei dat ze even weer in functie was, ze kon even de knop omzetten toen het nodig was. Het wakker worden viel ons zwaar, zoiets verwacht je niet, hij had zijn ogen open en probeerde te praten. Maar gelukkig kwam hierna de verpleegkundige en verhoogde hij de medicatie van beide pompen.

Het gaat niet goed met mijn lief, hij is -zoals in Toon Hermans gedicht ‘n Beetje- opeens begonnen aan zijn laatste beetje, veel te vroeg, hij had nog zoveel willen doen. Hij heeft al zijn klanten overgedragen aan zijn waarnemer die wekelijks langs kwam om alles te bespreken. Geen zorgen meer over deadlines die gehaald moeten worden.

Tot twee weken geleden zat mijn lief tijdens besprekingen nog gewoon aan tafel, maar sinds vorige week is hij bedlegerig en schoof ik zijn bed aan tafel aan, zodat hij via het beeldscherm mee kon kijken terwijl zijn waarnemer achter de daags eerder naar beneden gebrachte computer van manlief werkte. Ik zat tegenover hun het poppenquiltje van Sophie met de hand om te zomen en genoot van het nog behoorlijk snelle denken en schakelen van manlief, zo kende ik hem weer. Zijn energie was na twee uur helemaal op, te ver leeggetrokken, maar hij had het niet anders gewild, dit was hij zijn klanten wel verschuldigd, ziek of niet ziek.

En terwijl hij rustte werkte ik nog zakelijke dingen af achter zijn computer, en als ik een vraag had reageerde hij vrijwel direct met gemoffeld antwoord vanwege zijn masker. Dat was zo fijn, dat hij toen nog kon meedenken. Toen, een week geleden, en nu alweer zoveel slechter.

Hij is sindsdien in toenemende mate moe, praten en denken is afmattend, zin in iets te eten maar na een paar moeizame hapjes hoeft hij niet meer.
Al bijna drie weken heeft manlief een wensdieet, en dochterlief en ik smullen dan vaak mee, maar bij de vraag van twee weken geleden: “ik heb zin in oliebollen, zijn die er nog?”, at hij er alleen van. Ik had de teveel aan gebakken oliebollen op nieuwjaarsdag in de diepvries gedaan, in opdracht van manlief, en ze kwamen van pas, alleen vrees ik dat hij er niet meer om zal vragen. De broccoli soep van vorige week ging er goed in, ik was even opgestaan om wat te pakken uit de keuken en Jon kwam er gelijk bijliggen. Opgestaan plaatsje vergaan.

Gistermiddag kwamen de kinderen weer langs en aten ook mee, en op verzoek van manlief een paar dagen eerder aten we Grieks, een van zijn favoriete keukens. De kinderen aten in de keuken en ik at samen met mijn lief in de woonkamer vanwege de prikkels. Helaas kreeg hij maar een paar hapjes weg, en ik had ook niet zoveel trek.

Sophietje was erg onder de indruk van opa, eerst van het cpap masker, en toen die af was en ze de blauwe plekjes op zijn hand zag “opa pijn daan?”, kreeg opa er gelijk een kusje op.

Gisteravond kreeg manlief het erg benauwd, de hospice verpleegkundigen (ze komen ‘s morgens en ‘s avonds) vonden de komst van een arts raadzaam, en ook dat er iemand voor de nacht kwam zodat ik “gewoon” in bed kon slapen, alleen dacht ze dat het niet meer voor deze nacht zou lukken. De arts gaf manlief medicatie waarvan hij rustig werd en het ademen weer goed ging, en net toen ik mezelf op de bank had geïnstalleerd voor de nacht, belde de verpleegkundige dat ze voor deze nacht toch nog iemand had gevonden, ze kon er binnen tien minuten al zijn, en of ik dit wilde.
Heel graag.
Manlief was nog wakker (ik fluisterde “slaap je al?”, en hij opende gelijk zijn ogen), en ik zei dat er een nachtzuster ging komen om bij hem in de kamer te zitten zodat ik in bed kon slapen. Als hij me nodig had kon ze me halen. “Dat is goed schatje”, mompelde hij, en sliep gelijk.

En zo gebeurde dat ik vrij goed heb geslapen en iets voor 7 uur gewekt werd door een “goedemorgen” op de overloop. Ik dacht dat Evelien beneden met de nachtzuster in gesprek was, opende de slaapkamerdeur en schrok me een hoedje toen ik de nachtzuster met haar jas al aan vlak voor me zag staan. En zij schrok zich rot want ik stond daar in mijn nakie, “Ojee”, en lachend keek me ze aan, “ik ga nu naar huis, uw man heeft de hele nacht heerlijk geslapen”, ik wens jullie een rustige dag” en ze liep de trap af en trok de voordeur zachtjes achter zich dicht. Ik zal voortaan maar zorgen dat ik ben aangekleed om 7 uur.

Op de vraag van de huisarts aan manlief hoe hij zich voelde: “het is toch zo klote, zo moe”, was voor de huisarts aanleiding om te adviseren alle bezoek op die van ons gezin na af te zeggen, houd het zo rustig mogelijk om energie te sparen voor je naasten.

’n Beetje

Sterven doe je niet ineens,
maar af en toe een beetje
en alle beetjes die je stierf,
’t is vreemd, maar die vergeet je,

het is je dikwijls zelfs ontgaan,
je zegt ik ben wat moe,
maar op een keer dan ben je aan
je laatste beetje toe.

Schrijver: Toon Hermans